ਰਾਜਸਥਾਨ ਚ ਦੋ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ’ਤੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਜ਼ਿਮਣੀ ਚੋਣਾਂ ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮਿਥਿਹਾਸ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਮਣੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਾਕਮ ਧਿਰ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਖਿਵਾਨਸਰ ਅਤੇ ਮੰਡਾਵਾ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਉਪ ਚੋਣਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਚੰਗਾ ਸੌਦਾ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਲਗਭਗ 10 ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸੱਤਾ ਚ ਆਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਗੜ੍ਹਾਂ ਚ ਵਾਅੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਚਿਹਰਿਆਂ 'ਤੇ ਸੱਟਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਖੀਵਾਨਸਰ ਅਤੇ ਮੰਡਾਵਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ 21 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ।
ਜ਼ਿਮਣੀ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਰਿਕਾਰਡ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ 1998 ਅਤੇ 2018 ਦਰਮਿਆਨ ਇੱਥੇ 26 ਸੀਟਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ (2013-2018) ਵਿੱਚ 6 ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਮਣੀ ਚੋਣ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ, ਜਦੋਂਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਬਸਪਾ ਤੋਂ ਧੌਲਪੁਰ ਸੀਟ ਜਿੱਤ ਕੇ ਕੋਟਾ ਦੱਖਣੀ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤੀਆਂ।
ਇਹ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ 2008-13 ਦੌਰਾਨ ਸਿਰਫ ਦੋ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਸੀਟਾਂ ਸਾਬਕਾ ਵਿਜੇਤਾ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਜਿੱਤੀਆਂ ਸਨ।
ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਉਪ-ਚੋਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਸੂਬੇ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਮੀਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ, ਪਰ ਹਾਕਮ ਧਿਰ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨਿਸ਼ਚਤ ਤੌਰ ਤੇ ਦਾਅ ’ਤੇ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਦਸੰਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। 200 ਸੀਟਾਂ ਵਾਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 106 ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਸਪਾ ਦੇ ਛੇ ਵਿਧਾਇਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ।
.
