World Consumer Rights Day 2020: ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਜਾਂ ਚੀਜ਼ ਖਰੀਦਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਖਪਤਕਾਰ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹੋ. ਇੱਕ ਖਪਤਕਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਵੀ ਕੁਝ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇੱਕ ਖਪਤਕਾਰ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿਵਸ ਦਾ ਟੀਚਾ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ, 1986 ਹੋਣ ਦੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕੀ ਹਨ-
ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਐਕਟ 1986 ਕੀ ਹੈ?
ਇਹ ਐਕਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਐਕਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ, ਰਾਜ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰਾਂ 'ਤੇ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਿਸ਼ਦ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਜੀਵਨ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ / ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਗੁਣਵਤਾ, ਮਾਤਰਾ, ਵਜ਼ਨ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਅਦਾ ਕੀਤੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ / ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਖਪਤਕਾਰ ਗਲਤ ਵਪਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਧੋਖਾ ਨਾ ਦੇ ਸਕੇ।
ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਹੁੰਚ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ।
ਸੁਣਵਾਈ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਢੁੱਕਵੇਂ ਫੋਰਮ 'ਤੇ ਸੁਣਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਢੁੱਕਵਾਂ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਹੱਲ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਗ਼ਲਤ ਜਾਂ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ / ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੱਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨਾ।
ਖਪਤਕਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਿੱਖਿਆ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ। ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਇੱਕ ਖਪਤਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵ ਉਪਭੋਗਤਾ ਅਧਿਕਾਰ
ਦਿਵਸ ਖਪਤਕਾਰ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਰਲਪ ਨਾਡੇਰ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ 15 ਮਾਰਚ 1962 ਨੂੰ ਯੂਐਸ ਕਾਂਗਰਸ ਚ ਤਤਕਾਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੌਨ ਐੱਫ. ਕੈਨੇਡੀ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖਪਤਕਾਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਇਕ ਬਿੱਲ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਬਿੱਲ ਚ ਚਾਰ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰਬੰਧ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ, ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ, ਖਪਤਕਾਰ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਵਿਚ 4 ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ।